สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ และมูลนิธิยามกัมมาจล ดำเนินการ โครงการพัฒนาเยาวชนโดยการเรียนรู้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีผลงานเป็น success story ในการพัฒนาเยาวชน ในบริบทต่างๆ มากมาย ติดตามได้ ที่นี่ และมีสรุป อ่านได้ ที่นี่

การเรียนรู้แบบนี้ เป็นการฝึกทักษะชีวิต ที่เป็นทักษะเชิงซ้อน หรือ complex skills เช่นทักษะในการยังยั้งชั่งใจ ทักษะในการควบคุมตนเอง ทักษะในการมีวินัยในตน ทักษะรู้เท่าทันความยั่วยวน หรือการกระตุ้นความอยากได้ อยากมี อยากเป็น รวมความคือ ทักษะในการควบคุมกิเลสนั่นเอง

ที่จริง การเรียนรู้นี้ควรบูรณาการอยู่ในการเรียนรู้บูรณาการภาพรวม ในหลักสูตรของโรงเรียนหรือสถาบันการศึกษาตามปกติ ที่เรียกว่าการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ ที่โรงเรียนต้องไม่ใช่แค่สอนวิชา แต่ต้องจัดการเรียนรู้ให้ครบทุกด้าน รวมทั้งฝึกทักษะชีวิต และทักษะในการเรียนรู้ต่อเนื่องไปตลอดชีวิต

สิ่งเย้ายวน มันจะพัฒนารูปแบบไปเรื่อยๆ ทนความเย้ายวนตามที่พบเห็นในปัจจุบันได้ แต่ไม่มีทักษะการเรียนรู้ให้รู้เท่าทันสิ่งเย้ายวนที่จะจำแลงเป็นรูปแบบที่ดูดี เราก็มีโอกาสเพลี่ยงพล้ำต่อความเย้ายวนนั้นได้

การเรียนรู้ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจึงต้องเรียนรู้ฝึกฝนตลอดชีวิต



วิจารณ์ พานิช

๑๙ ต.ค. ๕๘ ปรับปรุง ๑๑ พ.ย. ๕๘