#วิเคราะห์ม้อบ แชร์จาก Supawan
Sajjapong
รู้สึกอยากเขียนมุมมองทางวิชาการ
- - ยืนยันว่าเป็นมุมมองทางวิชาการ ไม่มีอคติกับใคร for the sake of learning
เป็นม็อบที่ไม่มีแกนนำหรือ =/= มีแน่นอน และมีหลายระดับ
แต่พยายามให้อยู่ในลักษณะ unidentified mob leaders หาตัวยาก มีหลายคน ใครเผลอถูกจับไป
ก็มีคนมาทำหน้าที่ทดแทน
เป็นม็อบที่มี command control
coordination and communication ครบถ้วน มีทุนสนับสนุนแน่นอน แต่ไม่พยายามให้คนทั่วไปรู้ว่า “ใคร”
บ้างที่เป็นผู้สนับสนุน มีการบริหาร มีการจัดการ มีการวางแผน มีผู้จัดการ
มีการควบคุมให้เป็นไปตามแผน ไม่งั้นไม่สามารถควบคุม movement ของม็อบให้นำไปสู่การบรรลุเป้าหมายได้
มี plan มีการวางแผนอย่างแน่นอน
แต่ทำให้ออกมาในลักษณะ unpredictable movement และที่ทำอย่างนี้ได้
เพราะมีปัจจัยที่ดีเกื้อหนุน ซึ่งคือ จุดแข็งด้าน communication
อันเป็นความถนัดของคนรุ่นใหม่วัย young โดยสามารถสื่อสารการปรับเปลี่ยนแผนได้อย่างรวดเร็ว ใช้เวลาไม่มาก
ไม่ต้องเตรียมการหรือเตรียมตัวมาก ก็เคลื่อนไปใน direction
ที่ผู้ควบคุมภาพรวมสั่งการได้
คนบางคน เงินซื้อไม่ได้ เป็นความจริง แต่เงินซื้อได้ทุกอย่าง
ก็เป็นความจริงเช่นกัน มีบางขณะ มโนว่า จะซื้อแกนนำบางคนด้วยเงินซัก 20-30 ล้าน
จะได้ไหมนะ
มีคนควบคุม movement ในลักษณะ program
director แน่นอน มี strategic teams นั่งดูภาพรวม วิเคราะห์สถานการณ์ ปรับแผนเปลี่ยนกลยุทธ์ สั่งการอยู่ในห้อง control มองเห็นสภาพสถานการณ์ทุกจุดจากหน้าจอในห้อง control
สั่งการและสื่อสารข้อสั่งการไปยัง communicators ในพื้นที่ ที่ถูกวางตัวไว้แล้ว ทำให้สามารถกระจายการสื่อสารได้ทันที โดยมี social media เป็นเครื่องมือสื่อสารกระจายการสั่งการ โดยไม่สามารถหาตัวผู้สั่งการได้
เพราะไม่จำเป็นต้องรู้ว่าใครสั่ง มันเป็นระบบที่เป็นที่ยอมรับกันแล้วในหมู่ม็อบ
มีการมอบหมายหน้าที่ วางตัวผู้ทำหน้าที่ในงานสื่อสารตาม platform สื่อต่างๆ ไว้ชัดเจน มีการประชุมทีม ประชุมวางและปรับกลยุทธ์ communicators ที่ถูกวางตัวไว้ตาม platform สื่อต่าง ๆ นี้ มีหลายรุ่นหลายวัย
เพื่อทำหน้าที่สื่อสารกับ strategic target audiences ในแต่ละกลุ่มวัยตามที่ communicators เหล่านั้นเป็นผู้นำทางความคิดอยู่
งาน Information Operations หรืองาน IO มีการปฏิบัติอย่างแน่นอนทั้งฝ่ายม็อบและฝ่ายบ้านเมือง
ใครเชื่อว่าไม่มี
ควรไปศึกษาเรื่องราวในวงการนี้ใหม่หรือไม่ก็ไปสั่งสมประสบการณ์เพิ่มมากขึ้นก่อน
บรรดา communicators ที่อยู่ตาม platform สื่อต่าง ๆ รับงานมาแล้วในการประชุมเชิงกลยุทธ์
ว่า จะชี้นำ “ประเด็น” หรือ ทำ issue
management และ strategic communications ให้ไปในทิศทางไหน วางตัวไว้ให้โพสต์ชี้นำ
รวมทั้งคอยตัดสกัดด้วยการด่าบ้าง ลดทอนความน่าเชื่อถือของคนที่เห็นต่างออกไปบ้าง
ใช้เทคนิครุมยำถล่มด่าผู้ที่มาแสดงข้อมูลความคิดเห็นที่แตกต่าง
หรือไปทำให้ประเด็นที่เขาพยายามชี้นำไว้เบี่ยงเบนไป เขาต้องสกัดคนคอมเมนต์นั้น
ไม่ให้คอมเมนต์ที่เห็นต่างสามารถมีอิทธิพลทางความคิดอีกต่อไปได้ communicators เหล่านี้ บางคนต่อสายตรงเพื่อ check ข้อมูลกับม็อบได้แบบ real time แล้วนำมาสื่อสารอ้างอิงบน platform ของตน เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือ
Strategic
messages รวมถึง วาทกรรม
ในประเด็นต่าง ๆ ถูกกำหนดในช่วงของการวางแผน
และให้นำมาใช้ในช่วงการเคลื่อนไหวของม็อบ ให้ move ไปในdirection ที่กำหนดตามแผน วาทกรรมและ strategic messages ถูกนำมาสื่อสารตลอดเวลา เพื่อสร้างความชอบธรรม legitimacy
ของฝ่ายตน ซึ่งก็แน่นอน
ฝ่ายเจ้าหน้าที่ก็น่าจะต้องพยายามแสดงให้ audiences ทุกกลุ่มเห็น legitimacyของมาตรการบริหารจัดการการชุมนุมและเคลื่อนไหวของม็อบให้เกิดประสิทธิผลด้วย
ความยากอยู่ที่ฝ่ายเจ้าหน้าที่กับฝ่ายเคลื่อนไหว ใครจะเก่งกว่ากัน
ถ้าเจ้าหน้าที่สามารถ predict ได้ล่วงหน้า ดักทางแผนเขาได้
มีประเด็นที่สามารถกลบลบประเด็นของฝ่ายม็อบได้ ทันท่วงทีต่อเหตุการณ์และเวลา
และมีเครื่องพิสูจน์ได้อย่างชัดเจน เช่น ภาพ และคลิปวิดีโอ
และสามารถสื่อสารออกมาได้อย่าง synchronized กัน ทั้งการปฏิบัติและคำพูด คือ wordings กับ actions สอดคล้องกัน มีผู้สนับสนุน (supporters) รวมถึง มี communicators วางตัวไว้ช่วยแพร่ข้อมูลสื่อสารตาม social media platform ต่างๆ ถ้าฝ่ายทางการทำได้แบบนี้ ก็ยังพอสูสีสู้ได้กับฝ่ายม็อบ
สิ่งที่เราสงสัยและไม่มีความรู้ คือ วิธีการประมวลประเมินน้ำหนักของ supporters จากหน้าสื่อโซเชียลและ platform สื่อต่าง ๆ เขาทำกันยังไง
และใช้ผลประเมินแค่ไหนมาประกอบการพิจารณาปรับแผนเผชิญเหตุ
สิ่งหนึ่งที่ม็อบนำไปใช้ประโยชน์ได้มากคือ
ความสับสนของผู้รับข่าวสารที่อยู่ตามหน้าสื่อต่าง ๆ คือทำไปทำมา
ผู้คนที่มีอารมณ์ร่วมกับแต่ละฝ่ายแทบจะไม่ได้นึกถึง “เป้าหมายหรือวัตถุประสงค์”
ที่แท้จริงของการเคลื่อนไหวเสียแล้ว เพราะ
1. วัตถุประสงค์ที่แท้จริงอาจถูกซ่อนไว้เบื้องหลัง
2. มัวแต่จมอยู่กับอารมณ์ร่วมในแง่ความเป็นมนุษย์
และแสดงออกตามอารมณ์มากกว่าที่จะนึกถึงเหตุและผล ซึ่งนั่นยิ่งทำให้ถูก manipulate ได้ง่ายยิ่งขึ้นและถูกนำไปใช้ประโยชน์โดยฝ่ายที่ได้เปรียบมากกว่า
สิ่งที่เป็นผลสืบเนื่องตามมา ที่คาดไว้
(เพราะยังไม่เกิดจริงๆ – ถ้าคาดผิด คงจะดีกว่า) คือ ถ้าผู้ไม่สนับสนุนการชุมนุม
อดรนทนไม่ได้ เพราะชีวิตสูญเสียความปรกติสุขและเกิดความไม่สะดวกในการดำเนินชีวิต
จนผสมปนไปกับความไม่เห็นด้วยกับอุดมการณ์ของฝ่ายม็อบ
คุกรุ่นจนกลายมาเป็นผู้ปะทะกับผู้ชุมนุมเสียเอง
แทนที่จะเป็นการจัดการของเจ้าหน้าที่ เมื่อนั้นจะเข้าทางของการบรรลุวัตถุประสงค์ของม็อบ
คือ สร้างความวุ่นวายในสังคมจนสังคมเกิดภาวะ disruptive จนต้องมีการเข้าปราบปราม
หรือใช้มาตรการที่รุนแรงขึ้นไปเรื่อย ๆ
นั่นจะเป็นจุดพีคสุดที่ต้องทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางใดทางหนึ่งที่อาจไม่พึงปรารถนาของฝ่ายคู่ขัดแย้งของสังคม
ความเคลื่อนไหวครั้งนี้
จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงอย่างยิ่งใหญ่ของสังคมไทยหรือไม่ เราก็ไม่รู้
ต้องติดตามดูต่อไป
ที่เขียนนี่ก็แค่เป็นมุมมองทางวิชาการเท่าที่สติปัญญาและประสบการณ์ที่อาจยังด้อยอยู่มองเห็น
เราก็มนุษย์ปุถุชนคนธรรมดา มีอารมณ์ร่วมไปกับสิ่งที่เกิด ยิ่งเป็นคนที่ไม่ชอบความรุนแรง
ไม่ชอบเห็นการสูญเสีย
เป็นคนที่มีชีวิตผูกพันอยู่กับทั้งเด็กเยาวชนและทั้งเจ้าหน้าที่รัฐ
อดไม่ได้ที่จะหดหู่เศร้าใจในความขัดแย้งที่เกิด
แต่มานึกดู ประเทศไทยเรานี้
เกิดขึ้นและมีอายุยืนยาวมาถึงสองร้อยกว่าปี ก็ผ่านศึกสงครามทั้งภายในและภายนอก
ต่อสู้ เปลี่ยนแปลงมาแล้วทั้งสิ้น ทุกสิ่งเกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย
จะต้องเปลี่ยนแปลงไปตามเหตุปัจจัย อาจจะตั้งอยู่หรือจะเปลี่ยนไปอีกตามเหตุปัจจัย
จนกระทั่งตัวเราอาจจะดับสิ้นไปก่อนที่จะได้เห็นสิ่งที่อยากเห็น
ซึ่งก็เป็นไปเช่นนี้ตลอดช่วงอายุขัยของเรา 64 ปี ระบอบการปกครองและการเมืองของประเทศนี้ก็ยังไม่เห็นจะเป็นไปในแบบอย่างในทางที่เราอยากเห็น
ครั้งนี้ก็เป็นอีกครั้งหนึ่งที่ประเทศนี้จะต้องเผชิญ ฝ่าฟัน และธำรงอยู่ต่อไป
ประชาชนผู้ active ก็จะเคลื่อนไหว ต่อสู้
และร่วมกันพัฒนาเปลี่ยนแปลงการบริหารปกครองประเทศไปตามเหตุปัจจัยและตามยุคสมัย
ไม่มีทางที่จะหยุดนิ่งได้ เพราะโลกไม่หยุด เราจะหยุดได้อย่างไร
ทบทวนได้อย่างนี้ ก็ช่วยคลายความเศร้าหมอง หดหู่ใจ
ไปได้บ้าง
“ทุกสิ่งล้วนเกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย”
ป.ล.
ภาพประกอบคือ ธรรมะจากหลวงปู่ชา เอาไว้เป็นเครื่องเตือนใจตัวเอง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
เราเป็นคนในวัยปลายของชีวิตแล้ว Death is as
close as our breath. จริง ๆ จึงอย่าประมาทไปกับอารมณ์ทั้งหลาย Just live life
as a learning process. คุยกับตนเองได้อย่างนี้ ไม่นิยมสร้างความเกลียดชังให้เกิดขึ้นในหมู่ผู้ใด
รวมถึงในใจตนเอง
| < ย้อนกลับ | ถัดไป > |
|---|
