วันที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๕๗ ช่วงบ่าย มีการประชุมคณะกรรมการขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์พัฒนา การศึกษาสำหรับบุคลากร ด้านสุขภาพในศตวรรษที่ ๒๑ (พ.ศ. ๒๕๕๗ - ๒๕๖๑) เป็นครั้งแรก คณะกรรมการชุดนี้ ตั้งโดย “คสช.” (คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ) ผมโดนใช้ให้ทำหน้าที่ประธาน

ที่จริงประเทศไทยเราเคลื่อนไหวเรื่องนี้มา ๔ ปีแล้ว ดังที่ผมได้นำมาเล่าในบันทึกใน Gotoknow เป็นระยะๆ ที่นี่ กิจกรรมเหล่านั้น นำมาสู่การทำงานขับเคลื่อนอย่างเป็นระบบ ภายใต้ร่มของคณะ กรรมการสุขภาพแห่งชาติ

การทำงานขับเคลื่อนการปฏิรูประบบการศึกษาของบุคลากรด้านสุขภาพ และงานภาพใหญ่อื่นๆ ทำให้ผมได้เรียนรู้ว่า สังคมไทยเราขาดกลไกทำงานภาพใหญ่ ที่เชื่อมโยงหลายหน่วยงานหลายฝ่ายเข้าด้วยกัน มักมีการทำงานง่วนอยู่กับภาพเล็ก เฉพาะเรื่องของตน ที่เรียกว่าทำงานแบบ ไซโล

และใครอาสาไปทำงานภาพใหญ่ให้แก่สังคม ก็ต้องทำใจยอมรับการเจ็บตัวปวดใจ หรืออดทน จากการถูกต่อว่า ว่าทำไมทำกันอยู่ในวงแคบ ตนไม่รู้เรื่อง หรือไม่เปิดโอกาสให้คนวงอื่นเข้ามาร่วม ทั้งๆ ที่การประชุมนั้นบอก อยู่โทนโท่ ว่าเป็นกลไกเพื่อหาทางช่วยกันทำงานในวงกว้าง

ผมได้เรียนรู้จากการประชุมนี้ว่า การขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงนั้น ต้องเน้นขับเคลื่อนด้วยรูปธรรม อย่าหลงขับเคลื่อนหลักการหรือนามธรรม เพราะจะเข้าใจยาก และที่สำคัญ ไม่กินใจหรือไม่จับใจคน

ต้องขับเคลื่อนด้วยตัวอย่างดีๆ ที่คนเห็นคุณค่า หรือจะใช้ยุทธศาสตร์สร้างความตระหนก เอาตัวอย่างร้ายๆ ที่ผลร้ายใกล้ตัว เอามาขับเคลื่อนความตระหนักก็ได้

ในการประชุมนี้ ศ. นพ. ประเวศ วะสี ได้กรุณามาแสดงปาฐกถาพิเศษ เรื่อง กระบวนทรรศน์ใหม่และยุทธศาสตร์การวางแผนและผลิตบุคลากรด้านสุขภาพในศตวรรษที่ ๒๑ ท่านที่สนใจติดตามได้ที่ เว็บไซต์http://www.healthprofessionals21thailand.org/

ในวันที่ ๑๗ - ๑๘ พฤศจิกายน ๒๕๕๗ จะมีการประชุมระดับชาติและนานาชาติ เรื่อง การพัฒนาการศึกษาสำหรับบุคลากรด้านสุขภาพ ครั้งที่ ๑ เป็นงานใหญ่ ที่มีคนเข้าร่วมหลายร้อยคน

รวมทั้งจะมีการตั้งมูลนิธิการศึกษาบุคลากรสุขภาพแห่งชาติ ขึ้นมาทำงานนี้ในระยะยาวด้วย

ผมได้เรียนรู้ว่า ปัจจัยสำคัญที่สุด ในการทำงานที่ยากและซับซ้อนนี้ คือการมีองค์กร ให้ทำงานต่อเนื่องระยะยาว และการมีคนเก่ง มีความสามารถ ทำงานเต็มเวลา เข้ามาทำงาน ขับเคลื่อนเชื่อมโยงกับฝ่ายต่างๆ

วิจารณ์ พานิช

๑๒ มิ.ย. ๕๗