ในที่ประชุมสภามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ เมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม ๒๕๕๗ สภาได้อนุมัติหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (D.Phil.) สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ระบบโลก (Doctor of Philosophy in Earth System Science) เป็นหลักสูตรนานาชาติ

นี่คือหลักสูตร D. Phil แบบ อ็อกซฟอร์ด ที่เราไม่คุ้นเคย เพราะเราคุ้นแต่ระบบอเมริกัน ที่เขาจัดระบบ ของหลักสูตร และการฝึกอบรมที่ชัดเจน ในขณะที่ระบบ D. Phil. เน้นที่การทำวิจัย ไม่เน้นรายวิชาที่เรียน เอาผลการวิจัยเป็นมาตรวัดจนมั่นใจว่ามีความรู้เพียงพอ และอาจารย์ที่ปรึกษา (ซึ่งเป็นที่น่าเชื่อถือ) เสนอให้ได้รับ ปริญญา

หัวใจของคุณภาพจึงอยู่ที่ ๒ ปัจจัยคือ (๑) คุณภาพของอาจารย์ที่ปรึกษา (๒) ผลงานวิจัยที่มีคุณภาพสูง

สภามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ มีมติว่า เกณฑ์ของผลงานวิจัยของหลักสูตรนี้คือ มี ๒ รายงานวิจัย ที่ตีพิมพ์ในวารสารในฐานข้อมูล ISI จำนวน ๒ บทความ โดยทั้งสองบทความอยู่ใน Q1 และ Q2 และหนึ่งบทความอยู่ใน Q1

ผู้มีความรู้เรื่องนี้ และส่งเสริมให้ ม. สงขลานครินทร์มีหลักสูตรปริญญาเอกระบบนี้คือ ศ. ดร. ปรีดา วิบูลย์สวัสดิ์ ท่านบอกว่า อังกฤษเอาระบบนี้มาจากเยอรมัน

ผมมีความเชื่อในการศึกษาปริญญาเอกแบบนี้ ซึ่งอาจเรียกว่าแบบเน้นวิจัย (ไม่เน้นเรียนวิชา) หรือเรียกว่าแบบฝึกฝนกับอาจารย์ ผมเชื่อว่าถ้าได้อาจารย์ชั้นยอด จะได้ความรู้มากกว่าเรียนแบบอเมริกัน ที่จริงผมก็เรียนแบบนี้กับอาจารย์หมอประเวศและอาจารย์หมอสุภา เพียงแต่ได้ความรู้ ไม่ได้ปริญญา

วิจารณ์ พานิช

๕ ก.ค. ๕๗