'สันโดษ' มีลักษณะสำคัญ ๓ ประการ คือ

๑. พอใจในสิ่งที่มีและที่ได้มา ด้วยความเพียรพยายามของตนในทางชอบธรรม สุจริต ไม่ดิ้นรนอยากได้จนทำให้เกิดความเดือดร้อนแก่ผู้อื่น ไม่สุดโต่ง ไม่เกินเลย ไม่ผิดมารยาท

๒. พอใจกับกำลังกายกำลังใจของตน ใช้กำลังที่มีอยู่ เช่น ความรู้ความสามารถ ให้เกิดผลที่สมบูรณ์ ไม่ย่อหย่อนบกพร่อง ไม่คุยโวโอ้อวด ไม่ยกตนข่มผู้อื่น อวดรู้อวดเก่ง หากแต่มีความสุภาพ อ่อนน้อมถ่อมตน ที่เป็นยาวิเศษ เพื่อปฏิบัติภาระหน้าที่ทั้งหลายด้วยความรับผิดชอบและมีความสำเร็จ

๓. พอใจ ในสิ่งที่เรียกว่า พอเป็น อิ่มเป็น มีความเอื้อเฟื้อและเมตตาอารี มีจิตบริการ ไม่เอารัดเอาเปรียบ ไม่ให้ร้ายป้ายสีผู้อื่นที่ถือเป็นบาป'

*ส่วนหนึ่งจากการคำกล่าวต้อนรับและบรรยายพิเศษของ ม.ล.ปนัดดา ดิศกุล ณ พิพิธภัณฑ์และหอสมุดสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ วังวรดิศ (๓ ธ.ค. ๕๙)