คำนำ

หนังสือ การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร

……………

หนังสือ การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร เป็นการรวบรวมบันทึกใน บล็อก www.gotoknow.org/council ชุดการเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร    ที่ผมตีความจากการอ่านหนังสือ How Learning Works : 7 Research-Based Principles for Smart Teaching  เขียนโดยSusan A. Ambrose, Michael W. Bridges, Michele DiPietro, Marsha C. Lovett, Marie K. Norman   ลงใน บล็อก สัปดาห์ละ ๑ ตอน   รวม ๑๖ ตอน   ตั้งแต่วันที่ ๒๗ ธันวาคม ๒๕๕๕ ถึงวันที่ ๑๑ เมษายน ๒๕๕๖

เมื่อคุณปิยาภรณ์ มัณฑะจิตร ผู้จัดการมูลนิธิสยามกัมมาจล แจ้งว่า มูลนิธิสยามกัมมาจล มีความประสงค์ จะรวบรวมบันทึกชุดนี้พิมพ์เป็นเล่มออกเผยแพร่ ผมก็มีความยินดี   เพราะผมคิดว่าสาระในหนังสือเล่มนี้ มีคุณค่าสูงมาก    เป็นการเปิดโลกทัศน์ใหม่ๆ เกี่ยวกับกลไกการเรียนรู้ ที่ไม่เป็นที่เข้าใจกันแพร่หลาย    โดยที่ หนังสือเล่มนี้ได้จากการสังเคราะห์ความรู้จากผลการวิจัยกว่าหนึ่งพันเรื่อง    นำมาเสนอเป็นหลักการสำคัญ ที่ชัดเจนมาก ๗ ประการ ดังปรากฏในหนังสือเล่มนี้

อย่างไรก็ตาม บันทึกที่ผมเขียนนั้น เขียนแบบตีความจากการอ่านหนังสือ   มีหลายส่วนผมใส่ความเห็น ของตนเองเข้าไปด้วย   และไม่ได้แปลสาระในหนังสือทั้งหมด    การอ่านหนังสือ การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร เล่มนี้ จึงไม่ทดแทนการอ่านหนังสือ How Learning Works : 7 Research-Based Principles for Smart Teaching โดยตรง    และทราบว่า สำนักพิมพ์ Open World กำลังดำเนินการแปลหนังสือเล่มนี้อยู่ในขณะนี้

หลักการสำคัญของการเรียนรู้ คือต้องเรียนให้รู้จริง (mastery)    รวมทั้งเห็นคุณค่าของการเรียนรู้นั้น ซึ่งจะเป็นพื้นฐานให้การเรียนรู้ ในขั้นตอนต่อๆไป เป็นเรื่องสนุก และรู้สึกปิติจากการได้เรียนรู้เพิ่มขึ้น   ในทางตรงกันข้าม หากเรียนแล้วรู้ แบบผิวเผิน ไม่รู้จริง การเรียนรู้ในขั้นตอนต่อไปจะยาก ไม่สนุก แต่เป็นความ ทุกข์ทรมาน    ทำให้นักเรียนทอดทิ้งการเรียนไปทำอย่างอื่นที่สนุกกว่า    และในที่สุดก็ออกจากการเรียน โดยยังเรียนไม่จบ

เป้าหมายที่สำคัญของการเรียนรู้ ที่สำคัญยิ่งกว่าการมีความรู้ คือการบรรลุภาวะที่กำกับการเรียนรู้ ของตนได้ (self-directed learner)   ซึ่งหมายความว่า ผู้นั้นเข้าใจวิธีการเรียนรู้ของตน และสามารถปรับปรุง เปลี่ยนแปลง หรือพัฒนาวิธีการเรียนรู้ของตนให้เหมาะสม หรือดียิ่งกว่าเดิมได้    รายละเอียดมีอยู่ในหนังสือเล่มนี้ แล้ว

หนังสือที่มาจากการรวบรวมบันทึกใน บล็อก ที่เขียนเป็นตอนๆ    มีข้อจำกัดที่ความต่อเนื่อง    และเนื่องจากเป็นการเขียนแบบตีความ   โดยผู้เขียนที่ไม่มีความรู้พื้นฐานด้านการศึกษา    ท่านผู้อ่านจึงพึงอ่าน หนังสือเล่มนี้อย่างมีวิจารณญาณ

วิจารณ์ พานิช

๑ กันยายน ๒๕๕๖

บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย Prof. Vicharn Panich