ประชาสังคม

วันพุธที่ 05 มิถุนายน 2013 เวลา 00:00 น. ม.ล.ชาญโชติ ชมพูนุท บทความ - สังคม วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์
พิมพ์

ประชาสังคม (ข้อมูลจากหนังสือพัฒนาการและการพัฒนาประชาสังคม โดย ผศ.ทศพล สมพงษ์ บทที่ 2 หน้า 15-17)

แนวคิดเกี่ยวกับ "ประชาสังคม" มิใช่เพิ่งเกิดขึ้นในยุคปัจจุบัน มีมานานแล้วตั้งแต่ยุคโบราณในสมัยกรีกและโรมัน

"ประชาสังคม" เป็นวาทกรรมใหม่ในแวดวงวิชาการและนักเคลื่อนไหวทางสังคมที่นำคำนี้มาใช้อย่างแพร่หลายในช่วงทศวรรษ 1990 เริ่มจากสหรัฐอเมริกาแล้วค่อยๆแพร่กระจายออกไปยังประเทศอื่น เป็นผลมาจากการวิเคราะห์สถานการณ์การล่มสลายของระบบการปกครองแบบโซเวียตในประเทศต่างๆ ในยุโรปกลาง และตะวันออก ซึ่งภาคประชาสังคมมีบทบาทอย่างมากในการก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองขึ้น

พจนานุกรมภาษาอังกฤษฉบับคอลลินส์ (Collins English Dictionary) ได้นำคำว่า "ประชาสังคม" หรือ (Civic Society )บรรจุเป็นคำอธิบายไว้เมื่อ ค.ศ.2012  หมายความว่า

1.การรวมตัวกันขององค์กรและสถาบันที่ไม่ใช่ของรัฐ เพื่อแสดงออกถึงผลประโยชน์และเจตจำนงของพลเมือง

2.ปัจเจกบุคคลและองค์กรต่างๆในสังคมที่เป็นอิสระหรือไม่อยู่ภายใต้การกำกับของรัฐ ที่ได้มาแสดงออกถึงเสรีภาพและความเป็นอิสระเพื่อมุ่งสร้างสังคมประชาธิปไตย

อย่างไรก็ตามแนวคิดเกี่ยวกับประชาสังคมมิใช่เพิ่งเกิดขึ้นในยุคปัจจุบัน มีมานานแล้ว ตั้งแต่ยุคโบราณในสมัยกรีกและโรมัน แนวคิดเกี่ยวกับ "ประชาสังคม" จากจุดเริ่มต้นที่สามารถสืบค้นได้มีการเปลี่ยนแปลงแนวคิดของคำว่า "ประชาสังคม" มาแล้ว 2 ครั้ง จากเดิมเป็นแนวคิดในยุคโบราณ มีการเปลี่ยนแปลงแนวคิดครั้งแรกในช่วงหลังจากการปฎิวัติในฝรั่งเศส (ประมาณปลายศตวรรษที่ 17) และการเปลี่ยนแปลงแนวคิด "ประชาสังคม" ครั้งที่สองเกิดขึ้นหลังจากการล่มสลายของคอมมูนิสในยุโรป

เพื่อให้เข้าใจรากเหง้าของแนวคิดเกี่ยวกับ"ประชาสังคม"ให้ลึกซึ้งขึ้น ในบทต่อไปจะนำเสนอแนวคิด "ประชาสังคม"ที่ปรากฎในปรัชญาการเมืองเท่าที่สามารถค้นได้เริ่มตั้งแต่ยุคโบราณมาจนถึงยุคปัจจุบัน โดยแบ่งการนำเสนอออกเป็น 4 ช่วง

(โปรดติดตามช่วงที่หนึ่ง ในยุคโบราณ ได้ในเร็วๆนี้)