เรียนรู้วิธีลดคอรัปชั่นจากฮ่องกง : 1. คณะกรรมาธิการอิสระต่อต้านคอรัปชั่น
คุณ Dominic Regester, Deputy Director Education, East Asia ของ บริติชเคาน์ซิล เป็นผู้สะกิดใจผมว่า ตัวอย่างของประเทศที่แก้ปัญหาคอรัปชั่นอย่างได้ผลมีอยู่ คือประเทศฮ่องกง ที่ช่วงก่อนคริสตทศวรรษที่ 1970 คอรัปชั่นในฮ่องกงรุนแรงมาก จึงมีมาตรการแก้ปัญหาดังกล่าว และได้ผลจริงๆ โดยผมเชื่อว่าต้องทำอย่างเป็นระบบ และระยะยาว
ผมกลับมาค้น กูเกิ้ล ที่บ้าน พบเรื่อง Independent Commission against Corruption (Hong Kong) (ICAC) ที่ตั้งโดยผู้ว่าราชการของฮ่องกง ในปี ค.ศ. 1974 สมัยยังอยู่ใต้ปกครองของอังกฤษ โดยมีเป้าหมายลดคอรัปชั่นในหน่วยราชการ ใช้ ๓ มาตรการ คือ การบังคับใช้กฎหมาย การป้องกัน และการศึกษาของชุมชน
ICAC เป็นหน่วยงานที่ตั้งขึ้นตามกฎหมาย มีฐานะเป็นองค์กรที่เป็นอิสระจากราชการ รายงานตรงต่อผู้บริหารสูงสุดของฮ่องกง และผู้บริหารสูงสุดเป็นผู้แต่งตั้งคณะกรรมาธิการชุดนี้ โดยหลังปี 1997 ที่ฮ่องกงกลับมาอยู่ใต้ปกครองของจีน คณะกรรมาธิการชุดนี้ตั้งโดยสภาสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยคำแนะนำของผู้ว่าราชการฮ่องกง
บทความที่เอ่ยถึงข้างบนใน Wikipedia เล่าเหตุการณ์ที่เป็นต้นเหตุของการระบาดของโรคคอรัปชั่นในสังคมฮ่องกง มาจากความสำเร็จในการพัฒนาธุรกิจหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ แต่อัตราเงินเดือนของข้าราชการต่ำมาก เกิดการเรียก(และให้)เงินใต้โต๊ะอย่างแพร่หลาย โดยตอนนั้นหน่วยปราบคอรัปชั่นอยู่ที่ตำรวจ แต่พบว่าตำรวจนั่นแหละเป็นตัวการ มาตรการต่อต้านและปราบคอรัปชั่นโดยกลไกตำรวจไร้ผล และคอรัปชั่นระบาดไปทั่วทุกวงการ ไม่ใช่เฉพาะในราชการ
เมื่อตั้ง ICAC คนฮ่องกงไม่เชื่อถือ เยาะเย้ยกันว่า ย่อจาก I Can Accept Cash และเจ้าหน้าที่ของ ICAC ในช่วงแรกมาจากตำรวจ และทำงานไม่เป็น คือทำเป็นแค่ไล่จับมาสอบสวน
แต่ต่อมาในช่วงทศวรรษ 1970 นั่นเอง ICAC ทำงานใหญ่ ดำเนินการสอบสวนข้าราชการที่ต้องสงสัยจำนวนมาก คนผิดชัดเจนถูกลงโทษ ถูกปลด คนที่ผิดบางคนถูกปลด แต่ไม่ลงโทษรุนแรง มาตรการของ ICAC ทำให้ฮ่องกงเป็นประเทศที่ยอมรับกันว่า สะอาดจากคอรัปชั่น ดีกว่าประเทศอื่นๆ ส่วนใหญ่ในโลก
ช่วงทศวรรษ 1990 พบการทำผิดโดยสมาชิกของ ICAC เอง แต่แปลกที่บทความนี้บอกว่า ภาพลักษณ์ของ ICAC ไม่เสียหายมากนัก เดาว่าคงจะเป็นเพราะผลงานดี
เมื่อฮ่องกงกลับมาอยู่กับจีน รัฐสภาจีน ออกกฎหมายตั้ง ICAC ทำให้ ICAC ยิ่งมีฐานะมั่นคง และในปี 2005 ICAC แจ้งจับคอรัปชั่นจากหลักฐานการสืบข้อมูลลับ และศาลยอมรับหลักฐานนั้น และลงโทษผู้ผิด และในปีต่อมาก็มีการออกกฎหมายกำหนดวิธีการให้ ICAC สืบข้อมูลลับได้
ในปี 2003 เจ้าหน้าที่สอบสวนของ ICAC ถูกสอบสวนและลงโทษจำคุก ๙ เดือน ฐานให้ข้อมูลเท็จ เป็นการทำผิดครั้งเดียวของเจ้าหน้าที่ของ ICAC
ย้ำอีกทีว่า ICAC ทำงาน ๓ ด้าน คือสอบสวน ป้องกัน และการศึกษาแก่ชุมชน แม้ว่าเจ้าหน้าที่ ๓ ใน ๔ อยู่ในแผนกสอบสวน แต่ ICAC ก็ให้ความสำคัญต่อการป้องกันและการศึกษาเท่าเทียมกับการสอบสวน โดยได้พยายามเปลี่ยนความคิดของผู้คน ให้ไม่ยอมรับการติดสินบนหรือเงินตอบแทน และหากประชาชนเดือดร้อนจากการไม่ยอมรับการติดสินบน ICAC จะเข้าไปสอบสวน
ที่น่าทึ่งคือ มีการสร้างหนังเรื่อง I Corrupt All Cops เพื่อเผยแพร่ผลงานของ ICAP ด้วย โดยตัวอักษรย่อของชื่อหนังคือ I. C. A. C.
วิจารณ์ พานิช
๑๓ ต.ค. ๕๖
| < ย้อนกลับ | ถัดไป > |
|---|
