Thaiihdc.org

ผมได้รับเชิญเป็นกรรมการวิพากย์หลักสูตรบริหารธุรกิจบัณฑิต สาขาการจัดการโรงแรม ของคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตศรีราชา ในวันที่ 19 มิถุนายน 2556

ผมได้รับเอกสารข้อมูลของหลักสูตรบริหารธุรกิจบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการโรงแรมหลักสูตรใหม่ พ.ศ.2557 เพื่อให้ศึกษาล่วงหน้า ผมได้พิจารณาเอกสารที่ส่งไปให้และมีข้อสงสัยหลายประการ หลังจากได้ฟังการสรุปถึงที่มาที่ไปและการจัดทำหลักสูตรใหม่นี้จากอาจารย์ และได้รับเอกสารเพิ่มเติม หลังจากนั้นได้เริ่มพิจารณาหลักสูตร โดยมีกรรมการร่วมพิจารณาหลายท่านด้วยกันทั้งกรรมการที่มาจากผู้บริหารโรงแรม และอาจารย์

หลักสูตรแบ่งออกเป็นหมวดวิชาต่างๆดังนี้

1.หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ไม่น้อยกว่า 30 หน่วยกิต ประกอบด้วย

1.1 กลุ่มวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ 3 หน่วยกิต

1.2 กลุ่มวิชาสังคมศาสตร์ 3 หน่วยกิต

1.3 กลุ่มวิชามนุษย์ศาสตร์ 4 หน่วยกิต

1.4 กลุ่มภาษาศาสตร์ 18 หน่วยกิต

1.5 กลุ่มวิชาพลศึกษา 2 หน่วยกิต

2.1 วิชาแกน  24 หน่วยกิต

2.2 กลุ่มวิชาเฉพาะบังคับ 64 หน่วยกิต

2.3 วิชาเฉพาะเลือก ไม่น้อยกว่า 15 หน่วยกิต

3.หมวดวิชาเลือกเสรี ไม่น้อยกว่า 6 หน่วยกิจ

คืนวันที่ ๑๐ พ.ค. ๕๖ ผมนอนรวดเดียว ๗ ชั่วโมงเศษ ด้วยความช่วยเหลือของยานอนหลับ Lorazepam 0.5 mg.  ตื่นตีห้าเพราะนาฬิกาปลุก

พอ ๖ โมงเช้า ฟ้าสาง ผมก็ออกไปวิ่ง อากาศไม่เย็นมากอย่างที่คิด  ผมวิ่งไปทางซ้ายของโรงแรมพบตลาดนัดวันเสาร์  แล้ววิ่งกลับมาที่จตุรัสโรงข้าวโพด(Kornhausplatz)  ไปข้ามสะพานโรงข้าวโพด(Kornhausbruecke) ข้ามแม่น้ำอาเรอ  ชื่นชมธรรมชาติยามเช้า  รวมทั้งวิวของบ้านเรือนอันสวยงาม  และเสียงนกไนติงเกลร้องขับกล่อม

ที่โรงแรม เบิร์น ที่ผมพัก ก็มีเสียงนกร้องขับกล่อมให้ความสดชื่นอย่างยิ่ง

หลังกินอาหารเช้าที่โรงแรมเสร็จ เราเดินไปดูตลาดนัด ยังเช้ามากร้านยังไม่เปิด  เขากำลังจัดร้านกันอยู่  แต่ตอนนั่งรถรางไปสถานีรถไฟ เวลา ๘ น. เศษ  เห็นตลาดนัดคับคั่งมาก

เปลี่ยนใจไป Pilatus เพราะพยาการณ์อากาศว่าฝนไม่ตก  โดยไปรถ bls RegioExpress เที่ยว 8.36 น.  รถไฟขบวนนี้ไปลูเซิร์นใช้เวลา 1 1/2 ชม. แทนที่จะใช้เวลาเพียง ๑ ชม. อย่างเมื่อวาน เพราะวิ่งช้าและผ่านบริเวณที่ชุ่มน้ำ ที่เป็น UNESCO Bio-Sphere Reserve

ที่สถานีรถไฟคนมากกว่าเมื่อวาน  คงเพราะเป็นวันเสาร์ คนนัดกันออกไปเที่ยว

โบกี้รถ bls แปลกกว่าขบวนอื่นตรงที่มีแคร่เหนือศีรษะให้วางสัมภาระ  โบกี้นี้มองจากภายนอกดูใหม่ แต่ดูจากห้องน้ำแล้วเป็นโบกี้ที่เก่า

รถไฟ เบิร์น ไปลูเซิร์นผ่าน UNESCO Bio-Sphere Reserve แล่นผ่านสถานีต่างๆ ดังนี้ Bern - Konolfingen - Langnau - Trubschachen (อ่านว่า ทรุปชาเฮ่น) - Escholzmatt - Schuepfheim - Entlebuch - Wolhusen - Malters – Luzern  ระหว่างทางมีคนลงไปเดิน trekking   เส้นทางนี้วิวสวยกว่า  มีป่า พื้นที่เป็นเนินทุ่งหญ้าและป่าผมลองเดินไปดูลาดชั้น ๑ ที่นั่งแถวละ 1+2  ทั้งโบกี้มีคุณลุงนั่งเหงาอยู่คนเดียว  เราคิดถูกแล้วที่ซื้อตั๋ว สวิสพาสชั้น ๒

รถแล่นผ่านระบบชลประทานสวิส ซึ่งมีลักษณะคล้ายชลประทานราษฎร์ ที่พัฒนามาเป็นพันปี  มากกว่าที่กรมชลประทานจัดทำให้แบบไทย

ระหว่างท่องเที่ยวถ่ายรูป ผมได้ความคิดว่า รถไฟสายชมวิว(scenic) ควรใช้กระจกชนิดไม่สะท้อนแสง  จะช่วยให้นักถ่ายรูปถ่ายผ่านกระจกได้โดยไม่มีเงา   รถไฟสวิสก็จะยิ่งมีชื่อเสียงยิ่งขึ้นไปอีกในความสะดวกสบาย

ที่สถานีลูเซิร์น เรากำลังหาทางไป Alpnachstad คุณลุงเจ้าหน้าที่มาถามจะไปไหน  แล้วบอกว่าชาลา ๑๓ อีก ๑ นาที  พอเรานั่งในรถ รถไฟก็ออก  นั่งรถไฟชมวิวเกือบถึง Alpnachstad ฝนตก ฟ้าปิด เราจึงตัดสินใจไม่ลง  ไม่ไป Mt. Pilatus เพราะคิดว่าคงได้บรรยากาศไม่ต่างจากเมื่อวาน  นั่งรถต่อไปท่ามกลางสายฝนและความหนาวซ้ำกับทางเดิมเมื่อวานนั่นเอง  ระหว่างทางมีทางคนเดิน trekking ริมทะเลสาบขนานไปกับทางรถไฟ  ระยะทางของเส้นทางเดินออกกำลังริมทะเลสาบน่าจะหลาย ก.ม.

รถไฟไปจอดนานที่ Giswil  เราคิดว่าเราเป็นราชาประจำรถอยู่สองคน  นั่งอยู่นานจึงมีคุณป้าขึ้นมา  คุยกันด้วยภาษา Deutsch กับอังกฤษ จึงรู้ว่ารถสุดทาง  และจะกลับไปลูเซิร์น  เราก็ยินดีกลับไปเดินเที่ยวลูเซิร์น เสียหน่อย  ยังไม่ได้เดินเที่ยวเลย

รวมแล้วเรานั่งรถชมทะเลสาบช่วงนี้ถึง ๓ รอบ  เป็นเส้นทางชมวิว(scenic line) ส่วนตัวของเรา  บรรยากาศเกือบเหมือนหมุนเวลากลับ  เพราะแม้แต่เรือลำหนึ่งที่มีคนตกปลา ๒ คน ก็อยู่ที่จุดเดียวกันเหมือนเมื่อวาน

เรากินอาหารเที่ยงบนรถไฟ กินแซนวิชฝีมือสาวน้อย  ที่อร่อยกว่าเมื่อวานเสียอีก  โดยเฉพาะมีแตงกวาที่ซื้อจากร้าน COOP เมื่อวาน

ลงท้ายพระเจ้าช่วย ให้เราได้ไปเที่ยว ๔ สถานที่ของลูเซิร์น  คือ (๑) ไปเดินที่สะพาน คาเพลล์ (Kapellbrucke)  (๒) เที่ยวตลาดชาวนา ตรงเชิงสะพาน  (๓) เดินไปเยี่ยมสิงโตหิน  โดยจุดไฮไล้ท์ คือ (๔) พิพิธภัณฑ์ธารน้ำแข็ง(Glacier Garden Lucernewww.gletschergarten.ch) ที่อยู่ติดกัน  เป็นพิพิธภัณฑ์โบราณคดีของลูเซิร์น ที่เก่าแก่ที่สุด คือ ๒๐ ล้านปี  มีจุดอธิบายเรื่องราวถึง ๔๕ จุด ที่ให้ความรู้ดีมาก  เป็นหลักฐานทางธรรมชาติว่าบริเวณนี้ เมื่อ ๒๐ ล้านปีก่อนอยู่ใต้ทะเล  ยกขึ้นมาพร้อมกับการเกิดเทือกเขา แอลป์ เมื่อ ๕ - ๑๐ ล้านปีก่อน  และเริ่มยุคธารน้ำแข็งเมื่อ ๒ ล้านปีก่อน  สลับกับยุคน้ำแข็งละลาย  โดยยุคน้ำแข็งครั้งสุดท้ายเกิดเมื่อ ๒ หมื่นปีก่อน พร้อมทั้งเกิดรูในหิน ที่เรียก pothole จากอิทธิพลของธารน้ำแข็ง  โดยยุคนั้นมนุษย์เกิดแล้ว และมีชีวิตอยู่ร่วมกับช้าง แมมมอธ  ยุคน้ำแข็งครั้งสุดท้ายจบไปเมื่อ ๑ หมื่นปีก่อน  ความสำคัญของพื้นที่นี้ค้นพบเมื่อปี ค.ศ. ๑๘๗๒  คือเกือบ ๑๕๐ ปีมาแล้ว

แม้จะมีเวลาชมไม่นาน และได้ชมไม่ทั่ว  แต่พิพิธภัณฑ์ธารน้ำแข็ง ที่เกิดจากการค้นพบบริเวณที่เป็นหลักฐานทางโบราณคดี  แล้วจัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์ให้ความรู้แก่ผู้คน  ก็เป็นเครื่องอธิบายว่า ทำไมบ้านเมืองสวิส จึงน่าอยู่อย่างที่เห็น

วันนี้ สาวน้อยทำหน้าที่ ทัวร์ไกด์ของผม  ถามทางไปชมสิงโตหิน จนได้ไปชมพิพิธภัณฑ์ธารน้ำแข็ง ซึ่งเป็นไฮไล้ท์ ของวันนี้

เราไปเห็นสภาพความเป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวสวิสของ ลูเซิร์น ในวันนี้  เดิมเราคิดจะพักที่ลูเซิร์น แล้วเปลี่ยนใจไป เบิร์น  ไม่ทราบว่าคิดถูกหรือคิดผิด

เรากลับเบิร์นด้วยรถ IR เที่ยว 15.00 น. จอดสถานี Suree และ Zofingen  ตามปกติ ใช้เวลา ๑ ช.ม.  แต่วันนี้เสียชื่อรถไฟสวิส ที่เสียเวลา ๒๐ นาที  รถนี้ต่อไปถึงสนามบินเจนีวา

ที่สถานีรถไฟ เบิร์น เราแวะร้าน COOP ซื้อCaesar Salad กลับมากินที่โรงแรม

สาวน้อยยังมีปัญหาปวดเข่าอย่างเดิม แต่ดีที่ไม่รุนแรงมาก  คนแก่เที่ยวได้ขนาดนี้ก็นับว่าเก่งแล้ว  ระหว่างเดินทางเราได้ใช้แผนที่ Swiss Travel System ที่คุณหยกแห่ง PMAC จัดหามาให้  ร่วมกับหนังสือ ใครๆ ก็ไปเที่ยวสวิตเซอร์แลนด์ โดย อดิศักดิ์ จันทร์ดวง เป็นประโยชน์มาก

วิจารณ์ พานิช

๑๒ พ.ค. ๕๖

คัดลอกจาก http://www.gotoknow.org/posts/540100

ระหว่างวันที่ ๒๓ - ๒๔ พ.ค. ๕๖ มีการประชุม Roundtable Meeting on “Asia-Pacific Network for Holistic Education” ที่มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา  โดยมีเจ้าภาพจัดการประชุมร่วมกันระหว่าง ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล  กับสถาบันอาศรมศิลป์   คนเข้าร่วมประชุมประมาณ ๔๐ คน  มาจากแคนาดา เกาหลี ญี่ปุ่น อินโดนีเซีย ฮ่องกง สหรัฐอเมริกา และไทย

ดาราใหญ่ที่ชูโรง และเป็นดาราระดับโลกคือ ศาสตราจารย์ John P. Miller ผู้เขียนหนังสือ Whole Child Education (2010),The Holistic Curriculum (2^nd Ed., 2008) และ Education and the Soul (1999)

เป้าหมายเพื่อทำความชัดเจน และขยายผลของ “การศึกษาองค์รวม”  และสร้างกลไกความร่วมมือกันใน เอเซีย - แปซิฟิก

นอกวงประชุม รศ. นพ. ชัชวาล ศิลปกิจ ผอ. ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา ถามผมว่า ควรขับเคลื่อนอย่างไร  ผมเสนอว่า ผมอยากเห็นกิจกรรมนี้เป็นส่วนหนึ่งของโรงเรียนทั่วประเทศไทย  อย่างที่โรงเรียนรุ่งอรุณ และโรงเรียนลำปลายมาศพัฒนา มาเสนอในวันที่ ๒๓ พ.ค. ๕๖

คือผมมองว่า ระบบการศึกษาที่ใช้อยู่ในปัจจุบันนั้น  จะพาคนไทยไปสู่ทางตัน หรือกล่าวแรงๆ ก็พาลงเหว เป็นมิจฉาทิฐิ  คือเรียนเพื่อความโลภ เพื่อเห็นแก่ตัว มากเกินไป

นอกจากนั้น การศึกษาปัจจุบัน ยังเน้นเรียนด้านเดียว คือวิชา   เป็นการเรียนเพื่อสอบ  ทำให้เรียนรู้ไม่ครบด้าน ไม่ holistic หรือ องค์รวม  ผมมองว่า ต้องรวมเอาการฝึกฝนด้าน อารมณ์ สังคม จิตใจ (จิตวิญญาณ) และด้านสุขภาวะทางกาย เข้าไปเป็นเป้าหมายของการศึกษา และมีการวัดผลด้วย

ผมเสนอต่อ ผอ. ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา ให้ศูนย์ทำงานใหญ่  คือเข้าไปสร้างการเปลี่ยนแปลงในวงการศึกษากระแสหลัก  ถึงขนาดเปลี่ยน “ศึกษาศาสตร์” ของไทย

ต่อ รศ. ประภาภัทร นิยม ผมเสนอให้หาทางทำวิจัย เพื่อสร้างวิธีประเมิน “จิตตปัญญา” ในเด็กอายุต่างๆ  สำหรับ “ติดอาวุธ” ให้ครูทุกคน (ย้ำคำว่าทุกคน)

ที่จริงการติดอาวุธการประเมิน (formative assessment) ให้แก่ครูนี้ มีความสำคัญมาก  และควรติดอาวุธการประเมินทุกด้าน ทั้งด้านพัฒนาการทางปัญญา  อารมณ์  สังคม  จิตวิญญาณ  และร่างกาย  การศึกษาไทยจะบรรลุเป้าหมายสูงสุด คุณภาพสูงสุดได้ เมื่อเราเลิกการประเมินนักเรียนรายคน ในระดับชาติลงไปได้  และ empower ครูและโรงเรียนให้ทำหน้าที่นี้ได้อย่างแม่นยำ น่าเชื่อถือ

นี่คือ ขบวนการ Holistic Education ที่ผมคิด

เขามีการประชุมในวันที่ ๒๔ พ.ค. ด้วย  แต่ผมไม่ได้ไปร่วม เพราะติดการบ้านหลายอย่าง  จึงมีโอกาสเข้าเว็บ เข้าไปอ่านตัวอย่างหนังสือที่ ศ. จอห์น มิลเล่อร์ เขียน  อ่านแล้วติดใจ โดยเฉพาะThe Holistic Curriculum (2^nd Ed., 2008) ทำให้ผมเสียเงินซื้อหนังสือเล่มนี้มาอ่านใน Kindle Paperwhite ตัวใหม่ที่เพิ่งฝากหมอสมศักดิ์ซื้อมา  ผมได้หนังสือสำหรับนำมาเขียน บล็อก ด้านการศึกษาอีกชุดหนึ่งแล้ว  เข้าคู่กับชุด การเรียนรู้บูรณาการพลังสาม ที่กำลังลง บล็อก ทุกๆ วันพุธ ในขณะนี้

วิจารณ์ พานิช

๒๔ พ.ค. ๕๖

คัดลอกจาก http://www.gotoknow.org/posts/540104

วันที่ ๒๒ พ.ค. ๕๖ ผมเข้าร่วมกิจกรรม DFC3 Orientation จัดโดยสถาบันคลังสมองของชาติ

DFC ย่อมาจาก Dean for Changeรุ่นนี้เป็นรุ่น ๓  จัดเพื่อเตรียมคนเป็นผู้บริหารมหาวิทยาลัย ระดับคณบดี  ที่มีหัวใจ จิตใจ และทักษะการบริหารการเปลี่ยนแปลง

จากการเข้าร่วมประชุมวันนี้ ผมเห็นชัดเจนว่าการดำเนินการหลักสูตรนี้เข้มข้น และมีคุณภาพสูงมาก  โดย keyword ของหลักสูตรคือ change, internationalization, และ collaborationและในวันนี้มีการฝึกเทคนิค ๒ อย่าง เพื่อใช้ในกิจกรรมร่วมกันตลอดหลักสูตร  คือ storytellingและ gallery walkผมได้คุยกับทีมของคลังสมองและทราบว่า ตอนไปดูงานที่เยอรมัน ระหว่างวันที่ ๙ - ๑๔ มิ.ย. ๕๖จะใช้เครื่องมือ AAR ด้วย  โดยทำกันบนรถระหว่างเดินทาง   ทีมของสถาบันคลังสมองได้เตรียมข้อมูลไว้อย่างดี  ว่าการเดินทางช่วงต่างๆ ในเยอรมันมีเวลาเท่าไร  จะใช้ประโยชน์ของเวลาให้เกิดประโยชน์ต่อการเรียนรู้ร่วมกันโดยทำ AAR

ผู้เข้าร่วมหลักสูตรมี ๑๘ คน จาก ๑๑ มหาวิทยาลัย  มหาวิทยาลัยที่ส่งคนเข้าร่วมมากที่สุดคือ มข. ๓ คน  มาจากคณะวิทยาการจัดการคณะเดียว  มีวิทยากรเดินทางไปเยอรมันด้วย ๔ คน ผมไปในฐานะวิทยากรรับเชิญ โดยผมออกค่าใช้จ่ายเอง เพราะอยากไปเรียนรู้  อยากมีส่วนสร้างการเปลี่ยนแปลงให้แก่อุดมศึกษาไทย

ในวันปฐมนิเทศนี้ ศ. ดร. ปิยะวัติ บุญ-หลง ผอ. สถาบันคลังสมองได้เกรินนำขั้นตอนของกระบวนการเปลี่ยนแปลง ๘ ขั้นตอนของ Kotterเป็นการเรียนทฤษฎีแบบเกริ่นนำ  ให้ไปค้นคว้าเองต่อ   แล้วไปดูตัวอย่างการเปลี่ยนแปลงมหาวิทยาลัย ๗  แห่งในเยอรมัน  แล้วจึงกลับมาทำ “แบบฝึกหัด” ของตนเอง เรียกว่า PAP (Program Action Plan) ตามด้วยการนัดหมายมารวมตัวแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน

ในเดือนสิงหาคม ๒๕๕๖ จะมีรายการ Learn and Share ใช้เวลา ๕ วัน  เพื่อเรียนรู้ change module ที่สำคัญสำหรับมหาวิทยาลัยไทย รวม ๖ หน่วย  โดยจะมีรายการไปดูงานที่วิทยาลัยดุริยางคศิลป์  และคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ด้วย  เป็นการเสริมความรู้เชิงทฤษฎี และตัวอย่าง  สำหรับให้ผู้เข้าหลักสูตรได้นำไปใช้ปฏิบัติจริงใน PAP  รายการ PAP นี้ จะมีการทำงานต่อเนื่อง จนมี  Final Conference วันที่ ๙ - ๑๐ ม.ค. ๕๗

ผมมีความรู้สึกหลังฟังรายละเอียดของการเดินทางไป study visit ที่เยอรมันว่า  เป็นการเดินทางที่มีการเรียนรู้ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้เข้มข้นมาก  ในขณะเดียวกัน ก็จัดให้มีทัศนศึกษา และมีเวลาให้ช็อปปิ้งด้วย  และที่พักที่กินก็ดีมาก คือได้เรียนรู้ด้านศิลปะและวัฒนธรรมด้วย

วันเสาร์ที่ ๘ มิ.ย. ๕๖ สาวน้อยทักว่าคราวนี้ผมไม่ออกไปประชุม จนเย็นก็กลับเข้าบ้าน และเตรียมตัวไปขึ้นเครื่องบิน อย่างตอนที่ไปสวิตเซอร์แลนด์กับเธอคืนวันที่ ๘ พ.ค. ๕๖ ที่ผ่านมา

ผมใช้วันเสาร์นี้เตรียมเที่ยวในวันอาทิตย์รุ่งขึ้นที่ เบอร์ลิน  สาวน้อยเขาอ่านหนังสือนำเที่ยว ใครๆ ก็ไปเที่ยวเยอรมันนีแล้วบอกว่าเมืองที่น่าเที่ยวที่สุดมี ๓ เมือง  คือ เบอร์ลิน  แฟรงค์เฟิร์ต  และมิวนิก  แต่ผมไปคราวนี้ไปทำงาน/เรียนรู้ ไม่ใช่ไปเที่ยว  การเที่ยวถือเป็นของแถม

เราจะได้ไปชม Charlottenberg Palace, Boat trip city tour, และไปรับประทานอาหารเย็นที่ร้านอาหาร Roof Garden Restaurant ที่อาคารรัฐสภาBundestagผมก็เข้าไปชมเสียก่อนทาง อินเทอร์เน็ต

วิจารณ์ พานิช

๘ มิ.ย. ๕๖

คัดลอกจาก http://www.gotoknow.org/posts/540065