Thaiihdc.org

ผมได้อ่านบทความของ ดร.จันทวรรณ ใน gotoknow ที่บ่นว่าระบบการศึกษาไทยทำให้ผ ู้เรียนขาดการใฝ่รู้ ทำให้ผมอดไม่ได้ที่จะแสดงความคิดเห็นดังนี้

ผมคิดว่าน่าจะเป็นเรื่องของแรงบันดาลใจ ปัจจุบันนี้แตกต่างจากสมัยก่อน ความรู้สามารถค้นหาได้จากหลายแหล่ง หลายช่องทาง ดังนั้นถ้าอาจารย์คิดว่าจะป้อนความรู้ให้นักศึกษาตามที่อาจารย์อยากจะป้อน และอยากให้นักศึกษาทำการบ้านตามที่อาจารย์อยากให้เป็น ผลจึงออกมาตามที่อาจารย์บ่นมา นักศึกษาแต่ละคนจะมีแรงบันดาลใจไม่เหมือนกัน อาจารย์สมัยนี้จึงต้องเปลี่ยนวิธีสอน ต้องหันมาศึกษานักศึกษาแต่ละคนว่าแรงบันดาลใจของเขาอยู่ที่ไหน และปรับการสอนให้เขาเกิดแรงบันดาลใจ หลังจากนักศึกษาเกิดแรงบันดาลใจ เขาจะวิ่งเข้าไปค้นคว้าหาความรู้ที่สามารถหาได้จากหลายช่องทาง คนไม่เหมือนคอมพิวเตอร์ ที่จะป้อนอะไรลงไปก็รับไว้หมด แต่คนจะเลือกรับเฉพาะสิ่งที่เขาเกิดแรงบันดาลใจในสิ่งที่ป้อนเข้าไปให้เขาหลังจากนั้นจึงจะเกิดการใฝ่รู้

ม.ล.ชาญโชติ ชมพูนุท

15 มีนาคม 2557

ในวงเฮฮาของกรรมการชุดหนึ่ง     ผมได้เรียนรู้ ว่า ในการทำงานบางอย่างให้ได้ผลดี    ผู้นั้นต้องสามารถเป็น “ร่างที่ไร้วิญญาณ”    ไม่รู้สึกรู้สากับความถูกต้องชั่วดี    ขออย่างเดียวให้ตนได้ประโยชน์ เป็นใช้ได้

มีผู้บริหารระดับสูง (ซี ๑๑) เล่าว่า ในการบริหารราชการนั้น เมื่อได้งบประมาณ    ก็จะมี “เอเย่นต์” มาติดต่อรับดำเนินการ    เอเย่นต์นี้ ไม่ว่ารัฐบาลจะเป็นพรรคไหน ก็เป็นเอเย่นต์คนเดิมหรือกลุ่มเดิม    คล้ายๆ เป็นอาชีพหรือผู้ชำนาญการ ในการใช้งบประมาณ และหักเงินทอน    หรือในสมัยก่อนเรียกว่า ค่าหัวคิว

การตั้งงบประมาณหลายส่วน กำหนดแผนไว้แล้วล่วงหน้า ว่าจะมีเอเย่นต์ไปดำเนินการอย่างไร    มีส่วนเงินทอนมากน้อยแค่ไหน

ผู้ใหญ่ท่านนั้นเล่าว่า เอเย่นต์ บอกว่า ไม่ว่าพรรคไหน ก็ใช้บริการของเขาทั้งนั้น    เขาไม่มีพรรค ไม่ฝักใฝ่การเมือง    ผมแถมว่า เขาประกอบอาชีพสูบเงินภาษีของเรา ไปเข้ากระเป๋านักการเมือง

เขาเป็น แดร็กคิวล่าร์ แห่งศตวรรษที่ ๒๑   ไม่ดูดเลือด แต่ดูดเงิน

วิจารณ์ พานิช

๒๕ ม.ค. ๕๗

บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย Prof. Vicharn Panich

กองข้าวพังครืน

หิวจัดมาจากไหน

กินมากไปไม่ระวัง

กองข้าวถึงคราวพัง

ส่งเสียงดังอยู่ครางครืน

รวมข้าวจากชาวนา

เห็นแววตาเขาเต็มตื้น

ความหวังว่ายั่งยืน

ผ่านค่ำคืนจะฟื้นตน

กอดใบประทวนแน่น

ต้องคับแค้นแผนไร้ผล

หลายเดือนเหมือนบัดดล

ลำบากลำบนทนดูใบ

คับแค้นแสนคับขัน

คงถึงขั้นคั้นคอใคร

คงคาบไม่ยอมคาย

มีคราบไคลใครค้างคา

เครียดขึงจนถึงคลั่ง

คล้ายคราวครั้งถูกเข่นฆ่า

เฉือนเนื้อเอาเกลือทา

ยังดีกว่ามาหลอกกัน

กองข้าวคราวถล่ม

ค่อยค่อยล้มเลียงเลื่อนลั่น

ทับใครอยู่ในนั้น

ดูเถิดท่านผู้สร้างกรรม

กองข้าวทับใคร?

บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย โสภณ เปียสนิท

สรุปผลการประชุมวิชาการที่ประชุมคณบดีและหัวหน้าสถาบันการศึกษาพยาบาลของรัฐ

เรื่อง การจัดการศึกษาพยาบาล สำหรับศตวรรษที่ 21

วันที่ 12-13 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2557

ณ โรงแรมอมารีแอร์พอร์ต ดอนเมือง

…………………………………………………………………….

บทนำ

ปัจจุบันการจัดการศึกษาเข้าสู่ศตวรรษที่ 21 เนื่องจากบริบทของโลกที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว ทั้งการพัฒนาเทคโนโลยี การเปลี่ยนแปลงทางสังคม สิ่งแวดล้อม การศึกษาพยาบาลจำเป็นต้องมีการพัฒนาให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว การจัดการศึกษาพยาบาลจำเป็นต้องเปลี่ยนตามกระแสสังคมที่จะมุ่งกระบวนการเรียนการสอนที่มุ่งให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์มีความคิดเชิงวิพากษ์ วิจารณ์เพิ่มมากขึ้นเพื่อสร้างพยาบาลมออาชีพตามความคาดหวังของสังคมในอนาคต

การศึกษาคืออะไร (พูลสุข หิคานนท์ 2557)

การศึกษาคือ

-          กระบวนการขับเคลื่อนเพื่อสร้างการเรียนรู้อย่างไม่รู้จบ

-          การสร้างความรู้ ทักษะ ทัศนคติ พฤติกรรมที่ดีต่อผู้เรียน

-          การสร้างคุณค่าให้กับบุคคล

-          การยกระดับสติปัญญาความคิด

-          ความใฝ่เรียน พัฒนาตนเอง การตั้งคำถามอย่างสร้างสรรค์

-          ความศรัทธาในความรู้

ซึ่งการจัดกรศึกษาดังกล่าวสอดคล้องกับปรัชญา สาขาประสบการณ์นิยม (Pracmatism)

แนวคิดเกี่ยวกับ Self Directed Learning

โนว์(Knowes, 1975) ได้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับการศึกษาด้วยตนเอง ดังนี้

-          ผู้ริเริ่มเรียนรู้ด้วยตนเองนั้นจะเรียนรู้ได้ดีกว่า ผู้ที่รอรับความรู้จากผูอื่น เรียนอย่างตั้งใจ มีจุดมุ่งหมาย มีแรงจูงใจและยังใช้ประโยชน์จากการเรียนรู้ได้สูงกว่าการได้รับความรู้จากผู้อื่น

-          การเรียนผู้ด้วยตนเอง สอดคล้องกับจิตวิทยาพัฒนาการ ที่เมื่อเป็นผู้ใหญ่มีการเรียนรู้ด้วยตนเองมากขึ้น

-          นวัตกรรมใหม่ รูปแบบกิจกรรมใหม่ๆการเรียนแบบอิสระ จะเป็นรูปแบบของกิจกรรมการศึกษาที่เพิ่มบทบาทของผู้เรียนรับผิดชอบกระบวนการเรียนรู้ของตนเองด้วยตนเองมากขึ้น

-          การเรียนรู้เพื่อตนเองเป็นลักษณะของการเรียนรู้เพื่อการอยู่รอด ของมนุษย์ตามการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตลอดเวลา และทวีมากขึ้นตามความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยี เป็นกระบวนการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องของมนุษย์

แนวคิดการเรียนรู้ของผู้ใหญ่

ผู้ใหญ่มีแรงจูงใจที่จะเปลี่ยนจากประสบการณ์และความสนใจเพื่อจะตอบสนองความต้องการของตนเอง และรู้ว่าสนใจในสิ่งใด ประสบการณ์คือแหล่งเรียนรู้อันมีค่าของการศึกษาผู้ใหญ่ ดังนั้น การจัดการเรียนรู้เน้นการวิเคราะห์ หรือใช้ประสบการณ์ที่ผ่านมาให้เกิดประโยชน์ ครุจึงเป็นผู้สนับสนุนกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้ และประเมินผลการเรียนรู้แบบกัลยาณมิตร ความเชื่อแนวทางจัดการเรียนรู้แบบผู้ใหญ่ดังนี้

1. ความต้องการ (Need to Know) ผู้ใหญ่มีความต้องการเรียนรู้ในสิ่งที่จะนำความรู้มาทำอะไรต่อไป
2. ผู้เรียนมีหลักการของตนเอง ผู้ใหญ่ต้องการกลุ่มและเครือข่ายการเรียนรู้ร่วมกัน
3. ประสบการณ์ ควรจัดให้มีการเสนอประสบการณ์ การแสดงความคิดเห็น การอภิปราย การแก้ปัญหา กรณีศึกษาให้กลุ่มได้เรียนรู้ร่วมกัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
4. ความพร้อมที่จะเรียน โดยการแนะแนว การให้คำปรึกษา การกระตุ้นให้เห็นความก้าวหน้าในงานและชีวิต เป็นต้น
5. การจัดการเรียน เน้นแนวทางพัฒนางานเพื่อแก้ปัญหาจากการทำงาน
6. แรงจูงใจ จากการได้งานที่ดีกว่าเงินเดือนสูงกว่า

การจัดการศึกษาด้านสุขภาพสำหรับศตวรรษที่ 21: จากแนวคิดสู่การปฏิบัติ(ประสิทธิ์ วัฒนาภา 2557)

จากการที่องค์การอนามัยโลกกำหนดให้ ปี ค.ศ.2010-2013 มีการจัดการศึกษา Transformative Education ต้องให้นักศึกษามีความสามารถในศตวรรษที่ 21แนวคิดและการจัดการเรียนการสอนจึงปรับเปลี่ยน เป็นการเรียนการสอนในศตวรรษที่ 21 แนวคิดและการประเมินผล เน้น Outcome- Base ,Competency –Baseevaluation

Transformative Education เป็นทฤษฎีว่าด้วยกระบวนการของการปรับเปลี่ยนทัศนคติต่อเรื่องราวต่างๆ โดยแบ่งการปรับเปลี่ยนออกเป็น 3 ด้าน หรือ มิติ ดังนี้

ด้านจิตวิทยา การปรับเปลี่ยนความเข้าใจในตน

ด้านความเชื่อ การปรับเปลี่ยนระบบสร้างความเชื่อ

ด้านพฤติกรรม การเปลี่ยนแปลงในวิถีการใช้ชีวิต

Transformative Education จะพัฒนาให้บุคคลนั้นๆสามารถสร้างสรรค์ความคิดต่างๆได้ด้วยตนเอง ไม่ใช่ถูกชี้นำ ความเชื่อ ความรู้สึก หรือการตัดสินใจของผู้อื่นเป็นหลัก แต่ยังเปิดใจรับฟังความคิดเห็นหรือเหตุผลของผู้อื่นประกอบการพิจารณา โดยอาศัยกระบวนการคิดเชิงวิพากษ์

กระบวนการหลัก Transformative Education

1. สังเกตเหตุการณ์ที่พบเห็นที่มีความแตกต่างกันและพิจารณาหาข้อสรุป
2. พิจารณาเชิงวิพากษ์ของเหตุและผลของข้อสรุปที่แตกต่างกันนั้น หมั่นตั้งคำถามเพราะอะไร เกิดอะไร เชื่อมโยงอย่างไร โดยพิจารณาจากเหตุที่ตนเองคิด และพิจารณารับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นที่มีมุมมองหลากหลาย
3. หาข้อสรุปจากเหตุผลต่างๆแล้วนำมาปรับแนวคิดข้อสรุปเดิมของตนซึ่งจะส่งผลต่อพฤติกรรม
4. ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโดยใช้กระบวนการคุย ซักถาม ชวนหาคำตอบ โดยการเปลี่ยนมุมมองเป็นมุมมองของผู้รับบริการ แล้วราจะทำงานกับเขาอย่างไร
5. กระบวนการตอบคำถามใช้ Reflection ทั้ง Self Reflection และGroup Reflection
6. นอกจากนี้ยังอาจใช้ Interactive IT มาเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้และเข้าถึงข้อมูล

แนวคิดและวิธีการจัดการเรียนการสอน

แนวคิดการสอนในศตวรรษที่ 21 มีดังนี้

1. Authentic Learning เป็นการเรียนรู้ที่เน้นสถานการณ์จริง ทั้งในห้องเรียนและเรียนรู้ร่วมกับบุคลากรด้านสุขภาพอื่นๆ
2. Internal Motivation ความสนุกสนานจะส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ที่ดีขึ้น เพราะเกิดจากแรงจูงใจภายใน
3. Mental Model Building เป็นวิธีทำให้เกิดการเรียนรู้จากการประสมประสานความคิด ความจริง ความสัมพันธ์ของสิ่งหรือเรื่องราวต่างๆข้อสรุปแม้กระทั่งความเข้าใจผิดที่เคยเกิดขึ้นจากสิ่งนั้นๆ

หลักการสอนให้น้อยลง แต่เรียนรู้มากขึ้น “Teach Less Learn More”

1. Multiple Intelligence นักศึกษาแต่ละคนเรียนรู้ไม่เหมือนกัน ดังนั้นสาระหนึ่งๆควรจัดให้มีการเรียนรู้มากกว่า 1 วิธีหรือรูปแบบ
2. Social Learning การเรียนรู้เป็นกลุ่มย่อย และการกระตุ้นให้มีการทำการสะเท้อนความคิดเห็น(Reflection)และร่วมกันวิพากษ์ วิจารณ์กรณีต่างๆที่ก่อให้เกิดการเรียนรู้อย่างลึกซึ้ง
3. Technology – assisted Learning การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศช่วยการเรียนรู้
4. Learning by Doing การเรียนรู้โดยการปฏิบัติ ทำให้เกิดความเข้าใจถึงหลักการของสาระต่างๆดีขึ้น

หลักการประเมิน ประเมินตามผลลัพธ์ที่เป็นลักษณะที่พึงประสงค์

1. Competency –Base

-  OSCE

- Standardized Patients

- Simulation Lab.

2.  Emphasis on Formative Evaluation

3.  Portfolio

ห้องเรียนกลับทาง (เดชรัต สุขกำเนิด 2557)

องค์ประกอบการเรียนรู้ทางเศรษฐศาสตร์ ประกอบด้วย

ในการถกแต่ละครั้ง ต้องครอบคลุมองค์ประกอบทั้งสามด้าน จะเริ่มจากด้านไหนขึ้นอยู่กับการเรียนรู้แต่ละครั้ง หากเริ่มจากประสบการณ์โดยตรงของนักศึกษา นักศึกษาจะมีส่วนร่วมมากขึ้น ชีวิตผู้คนที่ถ่ายทอดผ่านสื่อต่างๆ จากประสบการณ์ความเหนื่อยยาก หรือจุดพลิกผันในชีวิตของผู้คน ล้วนเป็นสิ่งที่ผู้เรียนมีความสนใจอยากรู้ โดยเฉพาะเครื่องมือ เช่น เกมจำลองที่สร้างขึ้นเพื่อให้ผู้เรียนได้ใช้ความคิดความสามารถในการเรียนรู้ และตัดสินใจร่วมกับผู้อื่น จะช่วยให้ผู้เรียนได้ประสบการณ์ในการเจรจาต่อรอง การโน้มน้าว การจูงใจแล้วนำประสบการณ์ของการเล่นเกมมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในประสบการณ์จริง แล้วจึงเชื่อมโยงสู่หลักการ

เมื่อถึงท้ายชั่วโมง การสรุปเป้าหมายการเรียนรูแต่ละครั้งเป็นสิ่งสำคัญมาก ผู้สอนจะต้องสรุป และทวนย้ำถึงเป้าหมายของการกลับทางการเรียนรู้ โดยให้ผู้เรียนมามีส่วนร่วมในการสรุป เพื่อให้ผู้เรียนมั่นใจว่า สามารถนำความรู้ไปใช้ได้ในชีวิตจริง นอกจากนี้ผู้สอนต้องชี้ให้เห็นถึงโอกาสของการเรียนรู้ในสถานการณ์ต่างๆ

เครื่องมือเพื่อการปฏิรูปการศึกษาของไทยอย่างระบบ (จันทวรรณ ปิยะวัฒน์ 2557)

คำถามเราต้องการอะไรจากจัดการศึกษา

ติดตามของท่าน ดร จันทวรรณ จาก GotoKnow

บทสรุป

ดังนั้นในฐานะผู้จัดการเรียนการสอนพยาบาลต้องมีการปรับตัว พัฒนาการจัดการเรียนการสอนเพื่อให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวด้วยความเป็นอาจารย์พยาบาลมืออาชีพในอนาคต

เอกสารอ้างอิง

จันทวรรณ ปิยะวัฒน์ 2557 เครื่องมือเพื่อการปฏิรูปการศึกษาของไทยอย่างระบบ เอกสารประกอบการบรรยายการประชุมวิชาการที่ประชุมคณบดีและหัวหน้าสถาบันการศึกษาพยาบาลของรัฐเรื่อง การจัดการศึกษาพยาบาล สำหรับศตวรรษที่ 21 วันที่ 12-13 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2557 ณ โรงแรมอมารีแอร์พอร์ต ดอนเมืองกรุงเทพฯ

เดชรัต สุขกำเนิด 2557 เมื่อห้องเรียนกลับทางการเรียนรู้ของผมไม่อึดอัดต่อไป เอกสารประกอบการบรรยายการประชุมวิชาการที่ประชุมคณบดีและหัวหน้าสถาบันการศึกษาพยาบาลของรัฐเรื่อง การจัดการศึกษาพยาบาล สำหรับศตวรรษที่ 21 วันที่ 12-13 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2557 ณ โรงแรมอมารีแอร์พอร์ต ดอนเมืองกรุงเทพฯ

พูลสุข หิงคานนท์ 2557 Innovation for Transformative Learning in Educatio เอกสารประกอบการบรรยายการประชุมวิชาการที่ประชุมคณบดีและหัวหน้าสถาบันการศึกษาพยาบาลของรัฐเรื่อง การจัดการศึกษาพยาบาล สำหรับศตวรรษที่ 21 วันที่ 12-13 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2557 ณ โรงแรมอมารีแอร์พอร์ต ดอนเมืองกรุงเทพฯ

ประสิทธิ์ วัฒนาภา 2557 การจัดการศึกษาด้านสุขภาพสำหรับศตวรรษที่ 21: จากแนวคิดสู่การปฏิบัติ เอกสารประกอบการบรรยายการประชุมวิชาการที่ประชุมคณบดีและหัวหน้าสถาบันการศึกษาพยาบาลของรัฐเรื่อง การจัดการศึกษาพยาบาล สำหรับศตวรรษที่ 21 วันที่ 12-13 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2557 ณ โรงแรมอมารีแอร์พอร์ต ดอนเมืองกรุงเทพฯ

บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย ผศ ทิพยวรรณ นิลทยา